Kết quả kiểm tra thực tế của cơ quan chức năng tại Nhà máy thủy điện Nậm Phàng B trên địa bàn xã Nậm Khánh (huyện Bắc Hà) cho thấy, đơn vị chưa thực hiện các thủ tục về môi trường như: Chưa lập báo cáo quản lý chất thải nguy hại định kỳ hằng năm; chưa có quyết định phê duyệt báo cáo tác động môi trường (ĐTM) niêm yết công khai tại UBND xã; chưa lập phương án bảo vệ môi trường; đã bố trí khu vực lưu chứa chất thải nguy hại tạm thời, tuy nhiên chưa đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật theo quy định tại phụ lục 2A Thông tư 36 ngày 30/6/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Nhà máy thực hiện không đầy đủ tần suất quan trắc, giám sát định kỳ về môi trường theo nội dung cam kết trong báo cáo ĐTM đã được phê duyệt; chưa thực hiện giám sát tự động các thông số mực nước hồ, lưu lượng xả duy trì dòng tối thiểu, lưu lượng phát điện và lắp camera giám sát dòng chảy tối thiểu…

Khu vực bị sạt lở, đổ tường của gia đình anh Nguyễn Mạnh Đoàn, thôn Hà Tiên, xã Cốc Lầu.

Còn Nhà máy thủy điện Tả Thàng tại xã Gia Phú (huyện Bảo Thắng) thuộc Công ty Cổ phần điện Vietracimex Lào Cai, qua kiểm tra, ngành chức năng nhận thấy đơn vị chưa cắm mốc chỉ giới xác định phạm vi bảo vệ đập theo quy định tại Điều 24, Nghị định 114 ngày 4/9/2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước; chưa cắm mốc hành lang bảo vệ nguồn nước theo quy định tại Điều 12, Nghị định 43 ngày 6/5/2015 của Chính phủ; chưa có thiết bị giám sát tự động lưu lượng xả duy trì dòng chảy tối thiểu và lưu lượng xả qua tràn. Đặc biệt, công ty chưa hoàn thiện việc thuê đất theo quy định…

Theo Sở Công Thương, sau khi thực hiện kiểm tra các nhà máy thủy điện về ĐTM, có nhà máy đã kịp thời khắc phục, nhưng một số nhà máy đến nay vẫn chưa có giải pháp giải quyết triệt để các tồn tại trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Đối với Nhà máy thủy điện Bắc Hà trên địa bàn xã Cốc Ly (huyện Bắc Hà) thuộc Công ty Cổ phần thủy điện Bắc Hà, sau khi được chỉ ra việc chưa thực hiện giám sát tự động thông số khai thác sử dụng nước mặt, đơn vị đã điều chỉnh và thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ trong ĐTM. Ông Trần Văn Thái, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần thủy điện Bắc Hà cho biết, công ty đã đầu tư hệ thống theo dõi, nhưng hiện nay chưa thực hiện được do chưa có phần mềm và hạ tầng tiếp nhận dữ liệu của cơ quan quản lý nhà nước; ngay khi các điều kiện được đảm bảo, công ty sẽ kết nối và truyền dữ liệu theo quy định.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, trên địa bàn tỉnh hiện có 69 dự án thủy điện đã hoàn thành và đi vào hoạt động; 6 dự án đang triển khai thi công, xây dựng. Ông Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng Phòng Quản lý năng lượng, Sở Công Thương cho biết: Qua kiểm tra thực tế cho thấy, một số dự án thủy điện đang thi công chưa khắc phục triệt để bất cập, hạn chế trong công tác bảo vệ môi trường, như chưa thực hiện giám sát tự động các thông số trong khai thác sử dụng nước mặt; chưa lập báo cáo quản lý chất thải nguy hại định kỳ hằng năm; chưa thực hiện đầy đủ tần suất quan trắc, giám sát định kỳ về môi trường… Trên cơ sở kết quả kiểm tra, Sở Công Thương, Sở Tài nguyên và Môi trường đã yêu cầu các doanh nghiệp khắc phục, đồng thời lập biên bản vi phạm hành chính và trình UBND tỉnh ban hành quyết định xử phạt các đơn vị với tổng số tiền gần 800 triệu đồng.

Ngày 4/5/2022, UBND tỉnh có Văn bản số 1870 về việc đẩy mạnh triển khai, thực hiện nhiệm vụ trọng tâm trong công tác quản lý thủy điện. Trong đó, UBND tỉnh giao Sở Công Thương chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan tổ chức kiểm tra, rà soát tình hình triển khai đầu tư, xây dựng, quản lý vận hành các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh; tham mưu đề xuất UBND tỉnh loại ra khỏi quy hoạch những dự án thủy điện ảnh hưởng lớn đến dân cư và tác động xấu đến môi trường… Sở Tài Nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức rà soát, đánh giá việc chấp hành quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường của các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh; nâng cao chất lượng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án… Khi phát hiện những sai phạm trong đầu tư, xây dựng, quản lý vận hành của các dự án thủy điện, các trường hợp chủ đầu tư không tích cực phối hợp giải quyết kịp thời ảnh hưởng của dự án, không bố trí người có thẩm quyền làm việc với chính quyền địa phương, các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ tiến hành xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật hiện hành.

Với sự quyết liệt trong chỉ đạo của UBND tỉnh, hy vọng trong thời gian tới, các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh sẽ thực hiện tốt hơn những quy định trong bảo vệ môi trường và tránh ảnh hưởng tới đời sống của người dân.

Nguồn: Báo Lào Cai điện tử